Tweede werkweek

Zaterdag 16 januari:
Vandaag zwembaddag! Al de hele week maken alle meiden zich druk over de tijd dat we zouden vertrekken. Maar in ieder geval na de middag. Ik wilde in de ochtend nog even naar het internetcafe om te bellen met Wouter. Aangezien ik deze week in principe tot 17u werk en dan sluit ook het cafe. Fijn om elkaar even te zien en ook de regen in de achtertuin heb ik kunnen aanschouwen, nou dat mis ik dus in ieder geval niet:-).
Weer terug at ik al vroeg, wat ik ook probeer om ze duidelijk te maken dat ik liever samen eet, dat begrijpen ze niet, dus dat geef ik maar enigszins op of soms wacht ik wel.
Uiteindelijk vertrokken we rond 12.30. Eerst een stuk gelopen naar de hoofdweg en daarna een taxi genomen. Ja met 7 kids en ik in een gewone auto, het ging makkelijk, iedereen iemand op schoot.
Iedereen die mee was had me verteld dat ze konden zwemmen, eenmaal in het zwembad bleek dit dus niet het geval. Niemand kon echt zwemmen, ja ze zeiden dat ze wisten hoe te zwemmen, maar konden het dus niet. Ik was blij dat ze vooral in het kleine badje bleven zodat het overzichtelijk bleef om ze in de gaten te houden.
In het enthousiasme van vertellen van de kinderen is elkaar laten uitpraten er niet bij en het gebeurd dus regelmatig dat 5 kinderen tegelijkertijd hun verhaal willen doen en schreeuwen Aunty Marieke look, look! En dan probeer ik maar weer te zeggen, one by one...:-) Snoepjes eerlijk delen kunnen ze ook niet, ze hebben er alles voor over. Dus in het vervolg houd ik de verdeelregie maar in eigen handen.
Het water was heerlijk fris, en na een tijdje echt wel koud. Dat vond ik zelfs, dus laat staan hou koud het voor de kinderen moest zijn. Al bibberend kwamen ze uit het water om wat te eten en drinken. Lieke en Haruna ook gesignaleerd inmiddels.
Ik had een bal gekocht waar even later het hele zwembad mee overgooide, de jongens tegen de meiden, leuk! Na een uur of wat was het wel mooi geweest. Nog even een groepsfoto, 1 blanke en 7 donkere poppetjes, grappig resultaat.
Terug de taxi genomen. Thuis nog wat kleding gewassen. We aten laat, daarna was ik bekaf en de rest ook want het was snel heel stil in de kamer naast me.
Morgen wil Hadija met me op stap, ik ben benieuwd wat we gaan doen.

Zondag 17 januari:
Ik had een beetje uitgeslapen, kwart over 7 uit bed, maar voelde me niet echt uitgerust. Hadija bleek al klaar om te vertrekken. Zij ging eerst en ik zou daarna met Martha die kant op komen. Ik was rond 8.15 klaar om te gaan dus zat te wachten maar toen kwam er vrouw waarvan het leek dat ze aan het bevallen was maar de draagtijd kon nooit 9 mnd zijn aan haar buik te zien. Ze ging liggen in de ruimte voor mijn kamer, ik wilde haar helpen maar wist totaal niet wat ik kon doen. Uiteindelijk werd het kindje dood geboren, naar om te zien, ik denk dat het ook niet levensvatbaar had kunnen zijn, het kindje zag er verminkt uit. Hadija was er niet en kwam ook niet terug. De zussen praten tegen elkaar en de echtgenoot werd gebeld. Niemand leek echt van slag, dus ik denk dat het niet de eerste keer is dat zoiets gebeurd. Uiteindelijk werd het kindje in doeken gewikkeld door de vader en meegenomen, ook de vrouw die dus net bevallen was liep gewoon weg, wel huilend. Ik voelde me machteloos.
Hierdoor konden we pas tegen 10u vertrekken. Het bleek dat we naar een bruiloft gingen. We gingen met de taxi richting town. Martha zag er prachtig uit, mijn kleding is nog niet klaar dus ik zag er niet bijzonder uit. Daar aangekomen zochten we Hadija, maar die bleek weer terug te zijn gegaan omdat het te lang duurde. Ik snap er niks van want ze hadden in de taxi nog met elkaar gebeld. Maar goed ook wij gingen dus weer naar huis. Ik heb dus alleen heel veel mensen in mooie kleren gezien maar verder niet het bruidspaar zelf. Jammer, maar misschien volgt er nog een keer een feest.

Nu even een momentje dat iedereen zijn dagelijkse werkzaamheden doorgaat en ik me even overbodig voel en eigenlijk ook erg moe. Ik lijk ook wel verkouden te worden, opgezette klieren en keel. Even wat rusten dan voel ik me hopelijk wat beter.

In de namiddag toen de zon onder was, ben ik een rondje gaan hardlopen, even hoofd leegmaken. Ongeveer 5 km denk ik, het viel me mee in de warmte. Daarna om bij te komen een tijdje bij het voetbal gekeken. Er is hierachter een voetbalveld,waar de man en jongens die hier wonen, op zondag een wedstrijd spelen.

We aten deze avond bankoe, gestampte gekookte yam tot een soort deegbal, met soep en als vlees koeienhuid, de kinderen verdeelden het eerlijk met een mes maar ik kon 1 hap al niet wegkrijgen..zij blij met wat meer.

Na het eten geholpen met afwassen. Ik kan het tempo al aardig bijhouden..haha
Alle kinderen nog een snoepje uitgedeeld en naar bed gegaan.

Maandag 18 januari:
Vanmorgen leek het wel alsof de moeder met haar verkeerde been uit bed was gestapt, om half 7, kregen heel wat kinderen ervan langs met een stuk tuinslang, eerst hun handen om te straffen en later de rest ook. Wat de kinderen precies hadden uitgevreten geen idee, maar ik vond het echt verschrikkelijk om aan te zien.
De kinderen zijn niet anders gewend, maken continu opmerkingen als, i beat you, i slap you. Ze weten ondertussen wel dat ik dat geruzie maar niks vind, dus dan zeggen ze ook aunty don't like that.

Vanmorgen in de kliniek tot 12, zelfde als altijd. Iedereen was laat. Dus ik zat weer te wachten samen met de patiënten. Daarna eerst wonden gedaan, zolang de dokter er niet is heeft ook niemand infusie of injecties nodig. Daarna weer naar de
Mijn standaard praatje met Abu, de kapper om de hoek. En de mannen in de pharmacy, Ahmed en Alhassen. Owja en Howa de schoonmaakster. Die me alleen maar Suhuyini noemt en waar iedereen dan om moet lachen.
Om 12 u wilde ik de kenke aan de overkant kopen, maar ze begrepen d'r niks van dacht ik, dus ik Baba een vpk gevraagd om me te helpen. Het bleek nog niet klaar. Dus ergens anders wat rijst met soep gehaald als lunch.

Voor 13 u was ik in het Tamale west hospital, ik moest me melden bij de metron, ik kende de term of functie niet en waarschijnlijk schrijf ik het ook verkeerd, maar het is een soort van zuster boven alle anderen.
Zij bracht me maar Osma, het vervangend hoofd van de emergency room. Ik dacht dat ik dus op de eerste hulp zou komen maar het lijkt meer een soort Aoa (acute opname afdeling) zoals wij dat kennen. De SEH wordt OPD genoemd en staat voor outdoor patiënt departement. De patiënten kunnen dus een paar dagen op deze afdeling blijven waarna ze of naar een andere afdeling gaan of naar huis.
De afdeling is niet groot en er staan 14 bedden vlak naast elkaar. De televisie hard aan. Iedereen heeft ook nog bezoek er tussendoor lopen, en daarbij nog alle verpleegkundigen en studenten. Voor mij leek het een chaos, maar na een aantal uur observeren en vragen begrijp ik al iets meer van de werkwijze. Alles gaat nog handgeschreven, en driedubbel. Geen een computer gezien.
Er gebeurde niet veel deze middag, een patiënt kwam voor medicatie iv en im nadat zij deze in de pharmacy had gekocht. Een katheter plaatsen, een enorme klus, want voordat het scherm, voor enigszins een beetje privacy, gehaald en geplaatst was en de spullen gereed waren duurde het even. Verder lijkt ook hier iedereen wel heel vriendelijk en willen ze me van alles uitleggen en laten zien. Dus dat zit wel goed!

Rond 17 u moe naar huis. Onderweg op zoek naar nieuwe pindakaas, want heb al 2 dagen droog brood gegeten en met is toch lekkerder. Alhoewel ik me ook bewust ben dat het luxe is hier om brood te kunnen eten en al helemaal om er pindakaas op te doen. Wel gevonden. Nu tijd voor een douche en daarna eten.

We aten tz met pindasoep met vis. De pindasoep is een van mn favorieten:-). Daarna heb ik mezelf vrijgesteld van de afwas en ben wat gaan kaarten met de kinderen.
Rond half 9 naar mn kamer gegaan, en al snel gaan slapen, voel me nog steeds moe, dus het zal wel nodig zijn.

Dinsdag 19 januari:
Vandaag een erg leuke dag gehad! In de kliniek ging de tijd snel voorbij.
Er was een dame in de kliniek erg ziek en die middag werd zij in het ziekenhuis binnengebracht, waar ik dus toen was. Helaas was ze niet verzekerd en hadden ze weinig geld dus het duurde een eeuwigheid voor ze haar behandeling kon krijgen.
Later nog 2 spoedgevallen binnen. Die kwamen ook erg ziek binnen maar reageerden wel direct op de behandeling. Verder controles gedaan bij alle patiënten. En genoteerd in de patientfolders. Monitoring en computers kennen ze hier niet. 1 automatische bloeddrukmeter en een glucosemeter is denk ik het meest hi tech wat ik tot nu toe heb gezien. Ik wordt wel erg geconfronteerd met de beperkingen af en toe en ik kan me ook helemaal voorstellen dat veel mensen hier dus gewoon sterven terwijl dat in Nederland niet zo zou zijn. Alleen al omdat we meer geld en middelen hebben, sneller handelen, en kunnen handelen.
De collega' s zijn erg vriendelijk en enthousiast, alleen communicatie met t Ghanese engels blijf ik erg lastig vinden. Iedereen is na een gesprek je vriend en ook iedereen wil met me mee terug naar Holland, ik heb al wel dertig mensen in mijn koffer terug, ohja en ook nog 10 katten en wat honden. Maar ik vind het allemaal wel gezellig.

Ik heb ook een handig eetplekje gevonden op de tussenweg van de kliniek naar het ziekenhuis. Ik kan daar mooi mijn handen wassen en in de schaduw op een stoel eten. Ja dat is nogal luxe! En de mensen die het eten verkopen begrijpen wat ik hebben wil. Kenke met soep. Het was lekker.

Ik had vrijdag gevraagd aan een van de kinderen om uit te leggen dat ik vanaf maandag tot 17u werk en dus later thuis zou zijn, nou mijn moeder wist van niks, geen idee waar het mis is gegaan, maar nu is het duidelijk.

Vanavond nog naar de mevrouw gelopen die mijn Ghanese pak heeft gemaakt, ik kan vrijdagmiddag komen om hem af te laten maken. De stof kostte 50 cedi, dat is 12,50 en het maken 30. Ik ben benieuwd!

Wederom tz als avondmaal met wat vlees en soep.
Af en toe ben ik de eeuwige discussies van de kinderen echt zat, ik snap er ook vaak niks van wat er dan aan de hand is, dan loop ik gewoon weg. Vind het niet aan mij hen tot de orde te roepen. En de ouders zijn binnen dus er word dan ook vaak niks van gezegd. Maar nu spelen ze weer gezellig samen, dus zo erg zal het allemaal niet zijn.
Het is alweer 21 u geweest, dus bedtijd hier..haha

Woensdag 20 januari;
Vandaag eigenlijk een vrij saaie werkdag. In het ziekenhuis was het totaal leeg gelopen, veel pt waren naar de afdelingen over gegaan. Dus niet veel te doen. Wat dingen geprobeerd uit te leggen aan de studenten, wel leuk om te doen, ze zijn erg geïnteresseerd. Oa tiltechnieken in bed, verschil tussen astma en copd en waarom 30 graden zo belangrijk is, dat gaat hier meestal niet want volgens mij heeft 5 van de 14 bedden de optie om het hoofdeinde omhoog te doen. Of soms liggen de mensen ook gewoon verkeerd om en liggen de benen dus hoog.

Mijn eerste appels gekocht vandaag! Wel Europese prijs maar lekker.

Vanmorgen op mijn fiets en zag ik een blank iemand lopen en vond het zelf ook helemaal raar, ik wilde bijna he seleminga roepen, ik moest erg lachen in mezelf, zo gewend aan al die donkere mensen. Het voelt ook bijna alsof je iets mist ofzo om hier als blanke rond te lopen, ben natuurlijk wel eerder in Azië geweest maar deze gewenning is toch echt anders.

Namaawu belde halverwege de ochtend of ik misschien eerder kon stoppen met werk om naar de office te komen. Dus heb een half uurtje pauze gehouden tussendoor en ben om 16 u naar huis gegaan. Het maakt niemand wat uit, al vinden ze het gezelliger volgens mij als ik blijf.
Het bleek dat Namaawu Lieke en mij wilde voorstellen aan haar moeder Kaka, een traditionele kruidenvrouw, wel fijn want ze spreekt ondanks dat ze oud is gewoon engels. Leuk om haar te ontmoeten en ook even in hun gezin en huis te hebben gekeken. Ohja en plannen gemaakt om as weekend naar Bolgatanga te gaan. Samen met Lieke, Haruna en 2 andere jongens/mannen. Ik heb er zin in!
Ik was nog net voor donker thuis. En de avond was eigenlijk net zo standaard; even praten met iedereen, douchen, omkleden, praten, eten; foufou met soep en vis, even zitten met de kinderen, afwassen, snoepje uitdelen aan iedereen en nu op mijn kamer.

Donderdag 21 januari:
Vandaag een werkdag die voorbij vloog. Vanmorgen veel wonden in de kliniek, bleek bijna dubbele omzet te zijn vergeleken met normaal.
Normaal is omgerekend 10 euro en vandaag was het 20 euro.
Rond 12 u naar mijn lunchplek waar ik werd vergezeld door een goede voetballer of praatjesmaker, in ieder geval werd hij gereden door een chauffeur in een privé auto, dus misschien heb ik wel een nationale beroemdheid gesproken:-)
De middag begon stil in het ziekenhuis maar er kwamen 6 opnames binnen, dus genoeg te doen en te zien. De mensen moeten hun eigen medicatie en infusie eerst kopen voor we het kunnen toedienen, dus het wachten is meestal daarop. En qua rapportage etc wordt er heel maatschappelijk correct gerapporteerd. 'The patient came into the ward via opd, accompanied by his relatives, the patient was warmly welcome, suited in a comfortable bed. En ook de manier van werken, voor mijn gevoel zit er geen structuur of logica in, maar het lijkt wel alsof al het werk dat moet gebeuren uiteindelijk gedaan is. Anders dan hoe wij gewend zijn zegmaar.
Ik blijf me verbazen, zuurstofbrillen die hergebruikt worden. Er is maar 1 grote zuurstoftank. En veel komt op de familie neer ipv de verpleegkundige. Zij zorgen voor kleding, wassen, verzorgen en het eten. Dus alleen de medicatie, controles, wondzorg en rapportage blijft over voor de vpk.

Na werk wilde ik graag nog kleding wassen want 2 dagen met 1 uniform is wel de max vind ik. Ik wilde het zelf doen maar van Hadija moest een vd kinderen me helpen, nou dan kan ik er niet tegenin gaan.

Vanavond tz met een spicy soep, tz blijft mijn minst favoriete, maar met deze soep is het goed te doen.
Daarna Hadija verteld dat ik dit weekend naar Bolgatanga ga met 3 anderen. Ik heb er zin in, ben benieuwd! Vanavond ook wat fotos laten zien van Wouter, familie, huis, vrienden en de katten, vind ze erg leuk. Vooral de ouders vinden ze erg belangrijk om te weten.
Ik weet alleen niet hoe laat we morgen vertrekken en wat ik mee moet nemen dus, ik ga maar naar werk morgenochtend alleen en zie het dan wel. En anders moeten ze maar even op me wachten.

Vrijdag 22 januari:
Rond 7u toch nog maar even gebeld hoe laat we zouden vertrekken. Dit bleek rond 13u. Het zal wel later zijn, maar vanmorgen kwam er ook een zwangere vrouw die gaat bevallen dus heb besloten dat ik lekker hier blijf en dus een dagje vrij neem.